Skip to main content
Springer Nature Link
Log in

Colitis ulcerosa colitis ulcerosa

  • Chapter
Boekblok Verpleegkundig Vademecum

  • 945 Accesses

Samenvatting

Colitis ulcerosa (cu) is een chronische ontsteking van het slijmvlies van het colon (dikke darm). Het is een continue oppervlakkige ontsteking van het slijmvlies van de dikke darm, waarbij het rectum vrijwel altijd is ontstoken (proctitis). cu begint in het rectum (endeldarm) en kan zich dan uitbreiden over de hele dikke darm. Meestal (in 75 procent van de gevallen) raakt alleen het linkercolondeel betrokken, in veel gevallen ook blijft de ontsteking beperkt tot het rectum (proctitis). De ziekte kan op iedere leeftijd voorkomen, maar wordt het meest gezien tussen het 15e en 40e levensjaar.

This is a preview of subscription content, log in via an institution to check access.

Access this chapter

Log in via an institution

Institutional subscriptions

Literatuur

  • Baumgart DC, Sandborn WJ. Inflammatory Bowel Disease: clinical aspects and established and evolving therapies. Lancet. 2007:369;1641-57.

    Google Scholar 

  • Beers MH, Mark H, Berkow R, editors. The Merck manual of diagnosis and therapy. 17th ed. Whitehouse Station, NJ: Merck Research Laboratories; 1999.

    Google Scholar 

  • Cohen RD. A meta-analysis and overview of the literature on treatment options for left-side ulcerative colitis and proctitis. Am J Gastroenterol. 2000;95:1263-76.

    Google Scholar 

  • College voor zorgverzekeringen. Farmacotherapeutisch Kompas. Amstelveen; 2002.

    Google Scholar 

  • Derijks L. Thiopurines in inflammatory bowel disease. New strategies for optimization of pharmacotherapy [proefschrift]. Amsterdam; 2005.

    Google Scholar 

  • Franchimont D, Kino T, Galon J, Meduri GU, Chrousos G. Glucocorticoids and inflammation revisited; the state of the art. Neuroimmunomodulation 2002-2003;10:247-60.

    Google Scholar 

  • Lennard Jones, Assesment of severity in colitis; a preliminary study. Gut. 1975;16:579-84.

    Google Scholar 

  • Loenen A van, redactie. Farmacotherapeutisch Kompas. Diemen; College voor zorgverzekeringen; 2005.

    Google Scholar 

  • Marshall JK, Irvine EJ. Rectal corticosteroids versus alternative treatment in ulcerative colitis; a meta-analysis. Gut. 1997;40:775-81.

    Google Scholar 

  • Meer J van, Stehouwer CDA, redactie. Interne geneeskunde. 12e herziene druk. Houten/Diegem: Bohn Stafleu van Loghum; 2001.

    Google Scholar 

  • Oshitani N, Kitano A, Matsumoto T, Kobayashi K. Corticosteroids for the managment of ulcerative colitis. J Gastroenterol. 1995;30:118-20.

    Google Scholar 

  • Rutgeets P, Sandborn WJ, Feagan BG, Reinisch W, Olson A, Johanns J, et al. Infliximab for induction and maintenance therapy for ulcerative colitis. N Engl J Med. 2005;353:2462-76.

    Google Scholar 

  • Sandborn WJ, Hanauer SB. Systematic review: the pharmacokinetic profiles of oral mesalazine formulations and mesalazine pro-drugs used in the managment of ulcerative colitis. Aliment Pharmacol Ther. 2003;17:29-42.

    Google Scholar 

  • Sood A, Midha V, Sood N, Kaushal V. Role of azathioprine in severe ulcerative colitis: one-year, placebo-controlled, randomized trial. Indian J Gastroenterol. 2000;19:14-6.

    Google Scholar 

  • Sutherland L, MacDonald JK. Oral 5-aminosalicylic acid for induction of remission in ulcerative colitis. Cochrane Database Syst Rev 2003;3:CD00543.

    Google Scholar 

  • Sutherland LR, Roth K, Beck P, May G, Makiyama K. Oral 5-aminosalicylic acid form maintaining remission in ulcerative colitis. Cochrane Database Syst Rev. 2002;4:CD000544.

    Google Scholar 

  • Turner D, Walsh CM, Steinhart AH, Griffithes AM. Response to corticosteroids in severe ulcerative colitis; a systematic review of the literature and a meta- regression. Clin Gastroenterol Hepatol. 2007;5:103-10.

    Google Scholar 

  • Woude J van der. Medicamenteuze therapie van inflammatoire darmziekten I. colitis ulcerosa. Geneesmiddelenbulletin. 2006:40:29-35.

    Google Scholar 

Websites

Adressen

 

Download references

Author information

Authors and Affiliations

  1. www.bsl.nl

    mw. dr. M.J. Zaagman-van Buuren, mw. P.A.M. Slegers-van der Plas & dr. A. Stronkhorst

Authors
  1. mw. dr. M.J. Zaagman-van Buuren
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

  2. mw. P.A.M. Slegers-van der Plas
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

  3. dr. A. Stronkhorst
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

 

 

medicijn

werking

bijwerkingen

verpleegkundige aandachtspunten

5-aminosalicy-lzuurverbindingen (5-asa)

mesalazine (= 5-aminosalicylzuur = 5-asa) (Salofalk, Asacol), olsalazine (Dipentum), sulfasalazine (Salazopyrine)

werkingsmechanisme nog onduidelijk; waarschijnlijk berustend op een direct lokaal effect op de mucosa van het colon, waardoor het arachidonzuurmetabolisme wordt beïnvloed, hetgeen leidt tot remming van de prostaglandinesynthese, en daarmee het ontstaan van de ontstekingsreactie

de klinische effectiviteit van de drie middelen lijkt gelijk;

lokale werking; met behulp van carriers wordt de plaats van vrijkomen van de werkzame stof bepaald

komen weinig voor en zijn gerelateerd aan gebruikte carrier

mesalazine en olsalazine: maag-darmstoornissen, stomatitis, hoofdpijn duizeligheid, gewrichtpijn, spierzwakte, stemmingsveranderingen, overgevoeligheidsreacties

sulfasalazine heeft meer bijwerkingen dan mesalazine en olsalazine

laat medicijnen bij voorkeur innemen tijdens de maaltijd, dus met voedsel, water of melk

laat tabletten heel doorslikken: niet breken of laten kauwen

glucocorticoïden

   

prednison (Prednison), prednisolon (als prednisolonretentieklysma)

ontstekingsremmende werking

immunosuppressieve (antiallergische) werking

osteoporose

syndroom van Cushing

stoornis in de wondgenezing

verhoogde gevoeligheid voor infecties

diabetogeen effect

minder bijwerkingen dan prednison per os

• laat tabletten doorslikken met voedsel of water

budesonide (Entocort, als klysma)

• corticosteroïd met een lokaal ontstekingsremmend effect

 

• breng klysma’s in kort voor de nacht

immunosuppressiva

   

azathioprine (Imuran), 6-mercaptopurine (Puri-Nethol), methotrexaat (Ledertrexate, Lanvis), ciclosporine (Neoral, Sandimmune)

• onderdrukt de eigen afweer

misselijkheid, braken, verminderde eetlust en diarree huiduitslag

op langere termijn: verhoogde kans op infecties en bloedingen/hematomen

leverfunctiestoornissen

laat medicatie tijdens of direct na de maaltijd innemen

laat tabletten heel doorslikken

Copyright information

© 2008 Bohn Stafleu van Loghum

About this chapter

Cite this chapter

Zaagman-van Buuren, M., Slegers-van der Plas, P., Stronkhorst, A. (2008). Colitis ulcerosa colitis ulcerosa. In: Boekblok Verpleegkundig Vademecum. Bohn Stafleu van Loghum, Houten. https://doi.org/10.1007/978-90-313-7326-0_20

Download citation

  • DOI: https://doi.org/10.1007/978-90-313-7326-0_20

  • Publisher Name: Bohn Stafleu van Loghum, Houten

  • Print ISBN: 978-90-313-7325-3

  • Online ISBN: 978-90-313-7326-0

  • eBook Packages: Dutch language eBook collection

Publish with us

Policies and ethics